مرمت خاتون کرج، دل شیرمی خواهد و شیردل

در هجدهمین روز از امردادماه 1402 به دیدار مرمتگر پل خاتون یا همان پل صفوی رفتم.

آیین باور -پل دختر کرج با ادله علمی_پژوهشی جزو پل های قدیمی ایران و( پل دختر)های معروف (دوره ساسانی و اشکانی) تشخیص داده شده است.

سال 1399 بود که پل دختر کرج که به نام های پل صفوی و پل خاتون هم شناخته می شود فرو‌ریخت . قدیمی ها گفتند چون پرده بر افتد راز ها برملا شود، که شد. اینکه مرمت های قبلی چقدر غیر مسئولانه رخ داده . چه قدر پول این ملت هدر رفته . چه قدر تاریخ و گذشته و سرگذشت این مردم برای مسئولان بی اهمیته . چه قدر پول چرک کف دست برای شهرداری و میراث و استانداری با ارزشه. که دلشون نمیاد خرجش کنن. اینکه خب احتمال داره باز هم یکی دیگه بیاد مرمت که نه سرهم بندی کنه بره یکی دیگه بیاد بگه کار اینم بد بود. باز پل بریزه و این دفعه دیگه جمع نشه .یک نفر هم که در این ریزش ها جانش را از دست داد. سه سال طول کشید تا کار به جایی برسه بشه بریم با چشم خودمون ببینیم که دارن داربست می زنن مرمتش کنن. یک مرمت می گی و می گذری. اما نمی دونی از این داربستش که باید قوسی شکل روی هوا زده بشه و مث ساختمون سازی نیست، تا دانه دانه خشت برداری و نبود انبار مصالح و خوابگاه کارگران، تا نبود نقشه و تصویر و اصلی از پل که مرمت کار بتواند ببیند اصلا اوریجینالش چه شکلی بوده است؟ چه مسائلی را اضافه می کنه و باغچه و گلکاری نابخردانه شهرداری بدون توجه به مشورت با اداره کل میراث که اگر می پرسیدن هم شاید به ذهنشون نمی رسید بگن نه ! رطوبت هم مث بختک دستش را دور گردن پل حلقه کرده و خزیده روی تن نحیف و فرسوده اش. جای جایش رطوبت است و حتا نمای کلی پل را از چشمها نهان ساخته یعنی ما یک اثر تاریخی را باید از لای علفها کشف کنیم!

استاد شیردل متولد 1327 است. شیرمرد آذربایجان است. جز چند شهر جنوبی شهر و دیاری نبوده که پای مرمتش نرفته و آستین بالا نزده باشد. حالا این " پیر پل دختر " کرج به طب سنتی نیاز دارد زیرا معماران جدید چیزی از جادوی گذشته ها نمی دانند. حتی نیامدند ببینند این گوشه کشور چه می شود؟ یک اتفاق تلخ فرصت مطالعاتی ویژه ای را بوجود آورده است که دانشگاهیان و اساتید فن و مرمت باید بیایند از نزدیک ببینند. علم روز را با دانش قدیم مطابقت بدهند شاید فکری کمکی ...اما دریغ . استاد شیردل می گوید دخترم سخت است....کار خیلی سخت است اما می شود...

می پرسم با این همه تغییرات با این همه مرمت در طول سده ها می تونیم بازهم بگیم این پل تاریخی است ؟ یا دیگر یک پل جدید است ؟ می گوید نه ..این یک پل تاریخی است و می ماند و مردم سالها از روی آن رد خواهند شد و کار بسیار خوبی از آب در خواهیم آورد.18 ماه برآورد کردیم طول می کشد . البته 3 ماه خداقل آوار برداری داریم. اگر چه نبود اسناد و امکانات و شرایط کار را سخت کرده است . اگرچه 80 درصد این پل ربطی به آنچه اوریجینال بوده است ندارد...

پرسیدم مصالح قدیمی از تنه مادر جدا میشن؟ دور ریخته می شن؟ اونایی که قابل استفاده نباشه چی ؟ گفت تا جایی که قابل استفاده باشه باید مث خودش رو بکار ببریم. اونا که نشه به عنوان ملات محکم کنند در پشت پل استفاده میشه ..نه ..بهش خیانت نمی کنیم ..تکه هاشو ازش جدا نمی کنیم. می دونی دخترم معمار و بنا باید مصالح شناس باشه. باید بدونه داره با چی و چه جنسی کار می کنه . اگه گیر نیاورد بلد باشه خودش بسازه می گم مگه بلدن؟ قاطعانه میگه بله بلد بودن ..می گم بله ..بودن...

(اگر حوصله داشتید فیلم 15 دقیقه ای که براتون خلاصه کردم انتهای این گزارش ببینید . دیدنش را به تمامی خبرنگاران حوزه میراث فرهنگی و دانشجویان تاریخ ایران، باستان شناسی و مرمت و گردشگری و علاقمندان زمینه های مرتبط پیشنهاد می کنم.

از تاریخ پل چه می دانیم؟

کتاب پژوهشی و کارشناسی شده ی پل های قدیمی ایران (محمد علی مخلصی- چاپ پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی کشور) ، پل دختر کرج را با ادله علمی، پژوهشی جزو پل های قدیمی ایران و پل های دخترهای معروف (دوره ساسانی و اشکانی) تشخیص داده است.در سال 1330 ش با ساختن پلی در جوار پل دختر که به پل سنگی (پهلوی دوم) معروف است ، تردد از روی پل دختر ممنوع گردید و تردد از روی پل جدید صورت گرفت

پل دختر کرج در بخش خاوری شهر کرج و در ابتدای ورودی محله حصار کرج بعد از سينما هجرت واقع شده است. طول پل نزدیک به ۶۱ متر و پهنای آن بیش از ۷ متر است. طاق دهانه‌های بزرگتر با کمان نیم دایره اجرا شده ‌است، در حالی که کمان دهانه‌های طبقه دوم، به شکل جناغی است. راه دسترسی به دهانه‌های طبقه دوم، از طریق راه پله‌ای است که در دهانه کوچک جایگذاری شده‌ است. این دهانه‌ها هم چنین محلی برای استراحت و اتراق به ‌شمار می‌رفته است.ستون‌های کناری پل، به جای استوار شدن بر بستر رودخانه بر صخره‌ها و شیب دو سوی رودخانه قرار گرفته ‌است و بیشتر از قلوه سنگ و ملات ساروج ساخته شده ‌است اما بدنه اصلی پل با آجر بنا شده ‌است. روی هم رفته، نمای پل به سبب کمان بزرگ آن، دارای شکوه چشمگیری است و چشم‌انداز زیبایی را بر روی رودخانه کرج پدید می آورد.

اگر اینجا باز نشد،برای دیدن ویدئو در سایت اصلی کلیک کنید

برای مطالعه بیشتر و سوابق این حادثه می توانید مطالب زیر در دسترس شماست

بهانه دیگری برای مرمت پل تاریخی کرج

2 سال دیگر زمان لازم است تا ببینیم این پل تاریخی اصلا تعمیر می شود یانه ؟

https://www.aeinbavar.ir/fa/news/944

بی مسئولیتی مسئولین قاتل شهروند بی توجه شد

تاریخی که بر سر مردم شهرش آوار می شود/پل خاتون فرو ریخت؛ مرگ یک البرزی

مرد میانسال البرزی هنگام عبور از کنار پل قدیمی کرج (پل دختر) به پایین سقوط کرد و جان باخت.

https://www.aeinbavar.ir/fa/news/509

فیلم /میزگردی پای پل قسمت اول :

واکاوی دلایل بی توجهی میراث به مرمت پل تاریخی کرج

https://www.aeinbavar.ir/fa/news/504

تیشه بی پولی بر کمر پل تاریخی البرز

استاندار جدید بسم الله ..پل صفوی

سیصد سال از صفویه می گذرد و ما نه سواد معماران آن دوره را پیدا کردیم نه همت حفظ هنرهایشان را ...

https://www.aeinbavar.ir/fa/news/464

برچسب‌ها: فریبا کلاهی, خبرنگار, پایگاه خبری آیین باور, پل تاریخی کرج

البرزسرزمین ناشناخته های گردشگری:ساوجبلاغ دفتر زیبای خاطرات تاریخی...